Sejm w 2020 roku przyjął uchwałę w sprawie ustanowienia roku 2021 Rokiem Konstytucji 3 Maja. Dlaczego tak się stało? Właśnie w 2021 roku mija 230 lat od ustanowienia tej ważnej dla historii Ustawy Rządowej. W celu upamiętnienia tej daty do naszej oferty dołączyliśmy kotyliony okolicznościowe. Znaleźć je można w kategorii: https://okolicznosciowe.com.pl/kategoria-produktu/kotyliony-i-kokardy/230-rocznica-konstytucji-3-maja/

Konstytucja 3 maja

W 1789 roku, obrady rozpoczął Sejm nazywany Wielkim. To właśnie wtedy pojawiły się sugestie o przeprowadzeniu reformy ustrojowej. Konstytucja 3 maja, to właściwie Ustawa Rządowa z dnia 3 maja, którą uchwalił 3 maja 1791 roku król Stanisław August Poniatowski. Ustawa ta regulowała ustrój prawny ówczesnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Co ciekawe, nasza Konstytucja była pierwszą w Europie oraz drugą na świecie tuż po konstytucji amerykańskiej z 1787 roku, która została spisana. Konstytucja wprowadziła trójpodział władzy, a przy tym niosła gwarancję swobód obywatelskich, wartości Oświecenia, tolerancję oraz tradycje chrześcijańskie. Ustawa z 3 maja można powiedzieć, zarysowała kształt reform, stanowiła jakby początek do większych zmian. Miała ona na celu zlikwidowanie wad opartego na demokracji szlacheckiej oraz wolnej elekcji, systemu politycznego Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Dodatkowo Konstytucja 3 maja formalnie znosiła nadużywane liberum veto.

Dlaczego rocznica uchwalenia Konstytucji majowej, stała się tak ważnym świętem państwowym?

Konstytucja 3 maja, zdecydowanie stała się pamiątką historycznej przeszłości naszego kraju. Zapoczątkowała reformy ustrojowe, choć nie zlikwidowała ówczesnych podziałów stanowych. Co więcej, spokojnie można powiedzieć, że w okresie zaborów Ustawa ta stała się synonimem działań ratowania ojczyzny oraz symbolem polskości. Choć była nieprzydatna jako wzór społeczny oraz ustrojowy to uwypuklano jej typowo narodowo – patriotyczny charakter. W jej setną rocznicę uchwalenia (w 1891 roku) obchodzono w Warszawie oraz w Galicji. Konstytucja była też inspiracją dla artystów tj.: Matejko czy nasz wieszcz narodowy Adam Mickiewicz, głównie ku pokrzepieniu ludzkich serc.

Po odzyskaniu niepodległości dzień 3 maja ogłoszono świętem państwowym. Co więcej, pierwsza uchwalona przez sejm konstytucja z 1921 roku, nawiązywała do Ustawy majowej z 1791 roku. Miało to na celu być dowodem ciągłości polskiej państwowości oraz polskiej tradycji. Dodatkowo w 1925 roku, dzień 3 maja ustanowiono również oprócz święta państwowego, świętem kościelnym.

Niestety komunistyczne władze po 1945 roku postanowiły zlikwidować obchody trzeciomajowe ze względu na ich charakter narodowo-katolicki. Wprowadzono i nagłośniono Święto pracy w dniu 1 maja. Dodatkowo, przez kilkadziesiąt lat nie odbywały się żadne uroczystości państwowe i kościelne związane z trzecim maja. Natomiast wszelkie próby i formy zachowania pamięci tego dnia, kończyły się zatrzymaniami ze strony Służby Bezpieczeństwa. Dopiero rok 1981 przyniósł nieco nadziei, wtedy to odbyły się oficjalne i uroczyste obchody rocznicy Konstytucji 3 maja. Ówczesna władza miała w tym swój ukryty cel propagandowy i próbowała zawłaszczyć przywróconą tradycję. Warto wiedzieć, że rok 1990 przyniósł ogromny przełom. Świeżo wybrany Senat oraz Sejm przywróciły obchody dnia trzeciego maja.